"Her ne kadar spor mutluluk hormonu arttırmış olsa da yaşama karşı bazı savunmalarınız, olayları ve yaşamı algılama biçiminiz aynı kaldıkça, mutsuzluklarınız fazlalaşır. Bu sebeple zaman zaman belirli aralıklarla fiziksel bir check-up gibi ruhsal olarak da danışmakta fayda vardır. Her zaman problemler ortaya çıkmadan aralıklarla yapılan seanslar ruh sağlığını korumakta fayda sağlar."
Bilimsel olarak bakıldığında depresyon beyindeki kimyasal dengenin bozulması sonucunda ortaya çıkar. Bu kimyasal dengenin bozulması, beynin aktivitelerini yerine getirememesine neden olur. Dopamin, serotonin gibi nörotransmitterler, mutluluk hormonu olarak bilinirler. Günümüzde insanlar doğal yollarla bunları arttırmaya çalışmaktadırlar.Mutluluk hormonunu arttırmak için kullanılan, toplum içerisinde bilinen en yaygın yollardan biri de spor yapmaktır. Çünkü spor vücutta ki mutluluk hormonlarının çalışmasına ve doğal olarak salgılanmasına neden olur. Mutluluk hormonunu arttırdığı için de, yapılan bazı araştırmalarda göstermiştir ki; spor yapan insanların depresyona girme olasılığı, diğerlerine göre anlamlı olarak daha az bulunmuştur. Ancak bütün bunlara rağmen de biz uzmanlar olarak biliyoruz ki sporcular da depresyon ile boğuşabiliyor.
İlk olarak depresyonun tanımının ne olduğu ile başlamam en uygunu olacaktır. Depresyon insanların günlük yaşam işlevlerinin bozulduğu ve çeşitli belirtilerle kendini gösteren bir rahatsızlıktır. Bu belirtilerden birkaç tanesini yaklaşık iki haftadır sürekli olarak yaşıyorsanız ve geçmesini beklediğinizde de kendi başınıza geçiremiyorsanız o zaman bir uzman desteği almanızda fayda vardır.
Eskiden size keyif veren şeyleri yaptığınızda artık eskisi kadar keyif alamıyorsanız, kendinizi üzgün hissediyorsanız, karamsar hissediyorsanız, gelecek hakkında sorgulamalarınız varsa, bunlar sonucunda da hep olumsuzu düşünüyorsanız, kendinizi başarısız, değersiz, yetersiz ve suçlu hissediyorsanız, her zamankinden daha tahammülsüzseniz, daha kolay kızıp, sinirleniyorsanız ve çevreye, insanlara karşı duyarsızlaşıp, yabancılaştığınızı hissediyorsanız... Yalnız kalma ihtiyacınız varsa bunlara ek olarak fiziksel belirtilerinizde her zamankinden farklı olarak yolunda gitmeyen durumlar varsa, örneğin uyku düzeninizde bozulmalar, çok uyuma isteği ya da uykusuzluk, iştahta azalma veya artma, kiloda değişiklik varsa bir uzmandan destek almak gerekmektedir.
Ayrıca daha ilerleyen aşamalarda, görev ve sorumlulukları yerine getirmeye engel olacak şekilde erteleme isteği, içinden hiçbir şeyi yapmak gelmemek, iş ile ilgili sorumluluklardan kaçmak, egzersizleri aksatmak görülür. Çevrede ki diğer insanlar bir şeylerin yolunda gitmediğini fark edip geri bildirim verebilir. Yine eskisine göre daha yorgun, bitkin tükenmiş hissedebilirsiniz. Sağlığınız hakkında endişelenmeye başlamış olabilirsiniz. Bütün bunların kendiliğinden geçmesini beklemek bir zaman kaybı olacaktır, böyle durumlarda vakit kaybetmemek gerekir.
Bazen sporcular psikolojik destek almaktan çekinebilir. Bazı önyargılar içerisinde olabilirler. Çok ağır bir durumda olmadıkları zaman hafif bir depresif durumu uzun süreler destek almadan erteleyebilirler. Destek aldıklarında bunun kariyerlerini olumsuz yönde etkileyebileceklerinden korkmaktadırlar. Özellikle medya tarafından tanınmış sporcular, bu şekilde birçok endişe içerisinde olabilir. Bu konularda gizlilik ilkesi olduğu bilinmeli ve danışma sürecinin gizli kaldığı unutulmamalıdır.
Önyargılardan yine bir tanesi de 'psikolojik destek alıyorsam çok ağır bir durumda olmuş olurum, ben o kadar kötü durumda değilim, ihtiyacım yok' düşüncesidir. Oysa destek alabilmek için durumun çok ilerlemiş olması ya da ağır olması gerekmemektedir. Üstelik bu kadar ilerlemeyi beklemek zaten doğru değildir.
Bilinenin aksine günlük yaşamın içinden olan konularda destek almış sporcular, yaşam işlevlerini yerine getirmekte daha başarılı, daha pozitif olurlar. Sorunları ile yüzleşmekten kaçmazlar. Diğer bir önyargı da sadece ilaç ile tedavi edilebileceğidir. Yine bu alanda yapılan araştırmalar göstermektedir ki, henüz rahatsızlığın başında yakalanan 'tükenmişlik sendromu'nda psikoterapi oldukça etkili bir yöntemdir. Yani ilaç kullanamayacağı durumlarda sporcular psikoterapi ile desteklenebilmektedirler. Buralarda spor psikologları ve psikiyatri uzmanları iş birliği içerisinde çalışmaktadır.
Depresyon yaşayan sporcular özellikle yaşama dair olumsuz ve karamsar olmaktadır. Bazı olumsuz düşünceler sonucunda karamsarlık ortaya çıkar. Karamsarlıkta yorgunluğa sebep olur. Dolayısıyla kişi egzersizlerini erteler, erteleme isteği duyar ya da isteksizce sürdürür. Karamsarlığın, mutsuzluğun ortaya çıkmasına neden olan düşünceler tespit edilir ve yerine yaşam işlevini akışında sağlayacak, huzurlu hissetmeye yardımcı olacak, yapıcı düşünceler konur.
Bunlar düzenli psikoterapiler ile olursa, terapistin verdiği ev çalışmalarına düzenli olarak uyum gösterilirse, kişi destek alma sürecinde istekli olursa, mutsuzluklarının hangi konularda olduğu veya neden olduğu konusunda farkındalık kazanıp bunları çözmek isterse, kendisi de kurtulmayı denerse, çözüm odaklı bir yaklaşım ile seanslarda büyük başarı sağlanır. Saymış olduğum belirtileri kısmen ya da çoğunlukla yaşıyorsanız uzman desteği almanız gerekmektedir.
Her ne kadar spor mutluluk hormonu arttırmış olsa da yaşama karşı bazı savunmalarınız, olayları ve yaşamı algılama biçiminiz aynı kaldıkça, mutsuzluklarınız fazlalaşır ve sizi fiziksel olarak da hareketsiz hale getirebilir. Bu sebeple zaman zaman belirli aralıklarla fiziksel bir check-up gibi ruhsal olarak da danışmakta fayda vardır. Her zaman problemler ortaya çıkmadan aralıklarla yapılan seanslar ruh sağlığını korumakta fayda sağlar.
YORUMLAR