"Özellikle ligin bitmesi, sezon sonunda sporcuların verilen ara ile boşluğa düşmesi çok sık rastladığımız bir durumdur. Birçok sporcu hem dinleneceği için mutlu olur hem de boşluğa düştüğü için mutsuz. Her mutsuzluk depresif durumlar kadar yoğun olmasa da bazen de sporcularda bu durumlar yine gördüğümüz tablolar arasındadır. Bazen maçların bitmesiyle duygu, durum değişiklikleri yaşanabilmektedir."
Çok yoğun tempodan birden boşluğa düşmek kişilerin adaptasyon sorunu yaşamasına neden olabilir. Sporcuların ruh hâllerinde de bir takım değişiklikler olabilir. Bazı kişiler boşta kaldıklarında kendi iç dünyalarına dönerler ve geçmişi daha sıklıkla düşünmeye başlarlar. Hele ki geçmiş yaşantılarında zorluklar veya travmatik deneyimler varsa, özel hayatları yolunda gitmiyorsa bunlar daha çok açığa çıkabilir. Bazen insanlar yoğun tempo arasında sıkıntılarını unutur. Sezon sonlarında ve lig bittiğinde de sporcuların boşa düşmesi ile mutsuz hissetmeleri gibi durumlarla karşılaşılabilir. Bazıları için bu mutsuzluk normal sayılırken bazıları için de bu depresyon tanısı alacak kadar ileri boyutta olabilir.
Ligin bitmesiyle başlayan boşluğu ve depresyon hissini anlamak için belirtilerinin neler olduğuna bakalım. Bu belirtiler bazen çok yoğun görülebilir bazen de örtük bir şekilde zaman zaman görülebilir.
Belirtileri nelerdir?
- İştahta azalma ya da artma, rutin, her zamanki gibi akışında giden öğün düzeninde bozulmalar, yine rutin kiloda değişiklikler artma yada azalma gibi, yeme ile ilgili problemlerin görülmesi
- Uyku düzeninde bozulmaların, örneğin çok fazla uyuma isteğinin olması, gün içerisinde yorgunluk, hâlsizlik gibi, gündüz uykularının başlaması yada tam tersi olarak gece uykuya dalmada güçlük çekmek ve uykuların delikli hâle gelmesi, uyumadan önce sıklıkla düşüncelere dalmak ve bu düşüncelerin genellikle negatif olması
- Karamsarlığın artması
- Kendini mutsuz, yaşamdan eskisi kadar keyif alamadığını hissetmek ve geçmişte zevk alınan şeylerden artık eskisi kadar keyif almamak, o aktiviteyi yapsa bile eskisi kadar zevk vermediği hissine kapılmak
- Duygusallığın artması, ağlamaklı olma hâli, ağlamak ya da ağlamanın nöbet hâlinde olması
- İçe kapanma, yalnız hissetme, yalnız hissederken de sosyalleşmede güçlük çekmek, içinden bir şey yapmak gelmemesi, bir yere gitmek istememek, yakın çevre aktiviteye davet ettiğinde bile gitmeyi reddetmek veya içinden katılım göstermenin gelmemesi
- Sorumluluk alınması gereken konuları ertelemeye veya yapmamaya başlamak
- Günlük yaşamın bozulmaya başlaması
- Yetersizlik, değersizlik gibi duygular hissetmek
Bu belirtilerden birkaç tanesini yaşıyorsanız, depresif durumunuzun değerlendirilmesi için destek almanız iyi olacaktır. Eğer bu şekilde depresif hissediyorsanız tedavisi de şöyle olacaktır: Kişinin depresif hissedebilmesine zemin hazırlayan geçmiş yaşantılarıyla ve şu anda yaşamını bozan işlevsel olmayan düşünceleriyle çalışılır. Psikoterapi alması önerilir. Psikoterapilerde duygu durumun kontrol edilmesi sağlanmaktadır. Kişinin yaşadığı sorunları fark ederek çözüm yolu bulabilmesi için iç çatışmalarını çözebilmesi için tedavi planlanmaktadır.
Kendiliğinden geçsin diye beklemek bu noktada çözüm değildir. Böyle yapılırsa, başka yaşam olayları ve problemler üzerine eklenerek durum daha kötü ve kronik hâle de gelebilir. Özellikle depresif durumlar kişiler arası ilişkileri de bozduğu için ilişkileriniz tehlikeye girebilir. Eğer mutsuzluk durumu, yıpranmışlık, keyifsizlik, tükenmişlik, kaygı, huzursuzluk gibi duygularınız olumlulardan sıklıkla baskın geliyorsa ve bunların yaşamınızı bozduğunu hissediyorsanız mutlaka destek almanız gerekir.
Sezon sonu bunalımına iyi gelebilecek neler yapılmalı?
Profesyonel bir destek alırken kendi başınıza yapmanızın iyi gelebileceği bazı aktiviteler de vardır. Örneğin spora kendi temponuzda devam etmek ya da yürüyüş yapmak, gün ışığından mümkün olduğunca faydalanmaya çalışmak, kendini eve hapsetmemek, yine eskiden keyif alınan şeyleri bir süre keyif alamasanız da yapmaya devam etmek iyi gelecektir.
Değişik hobiler edinmek, ilgi alanınızı çoğaltmak, kendinizi ödüllendirmek, sevdiğiniz şeylere vakit ayırabilmek, kendinizi yalnız bırakmamak, arkadaşlarınızla ve ailenizle vakit geçirmeye çalışmak, sıkıntılarınızın kaynağını fark etmek, psikologunuzun önerdiği kitapları okumak, nefes egzersizleri ve odaklanmanızı kolaylaştıracak gevşeme egzersizlerini yapmak, tedavinizi aksatmamak iyi gelecektir.
YORUMLAR