Tüm ligleri içine alan bir proje lazım

RÖPORTAJ: TOLGA YENİGÜN
 
Basketbolumuzun yetiştirici kulüplerinden Tofaş'ın Genel Menajeri Tolga Öngören, Türkiye Basketbol Süper Ligi'nde değişen 4+3 yabancı kuralına tepkili... Tofaş misyonunun yetiştiricilik olduğuna vurgu yapan Öngören, "Biz kulüp olarak bu kararın doğru olmadığını ve yetiştirici kulüplerin aleyhinde olduğunu düşünüyoruz. Adı Türkiye Basketbol Süper Ligi olan bir organizasyonda Türk oyuncudan fazla yabancı olması kabul edilemez" diyor. Lafı fazla uzatmadan yenilikçi fikirlerine her zaman çok değer verdiğim, basketbolumuzun özel isimlerinden Tolga Öngören ile yaptığımız samimi röportaja geçelim... 
 
Tolga Yenigün: Geride bıraktığımız sezonu TOFAŞ için nasıl değerlendirirsiniz?
 
Tolga Öngören: 2023-24 Sezonu bizim için Şampiyonlar Ligi hedefinin yukarıda olduğu bir sezondu. Bu hedefimiz doğrultusunda biz ilk defa 5 yabancılı sistemde 7 yabancı oyuncu aldık. Sezonun başından itibaren tek amacımız Şampiyonlar Ligi'nde Final Four’du. BCL’de oynadığımız yıllara bakıldığında iki kez son 8'e kalıp, bunlarda Tenerife ile eşleştik. İlkinde seriyi 2-0 kaybetmiştik bu kez 2-1 kaybettik. Bence bu sezon deplasmandaki ilk maçı kazanma şansımız vardı ama Tenerife çok tecrübeli, Şampiyonlar Ligi'nin her zaman en önemli favorilerinden. Hedefimizden bir galibiyet eksik kaldık.
 
Türkiye Basketbol Süper Ligi'nde ise iki amacımız vardı... İlki tabii ki play-off'a kalmak, ikincisi ise play-off'a girerken özellikle kadromuzdaki genç Türk oyuncuların ilerlemeleri ve bize katkı vermeleriydi. Bu ilerleme de bir yere kadar oldu... Özellikle Özgür Cengiz, Mustafa Kurtuldum ve Ege Demir'den bahsediyorum. Ege, sakatlığı ve hastalığından dolayı sezon sonunu istediğimiz gibi bitiremedi. 7-8 maç kaçırması ve bu dönemde kondisyon olarak da düşüş yaşaması onu etkiledi. Özgür de 2005 jenerasyonunun önemli oyuncularından. 2023-2024 Sezonunda A takımımızda BSL ve BCL’de süre aldı. BSL’de 13 dakika ortalaması olan tek 2005 doğumlu oyuncu. Tabii ki daha fazla süreler alabilirdi.
 
Basketbol Süper Ligi'nde (BSL) oynarken, Şampiyonlar Ligi'nde de üst üste oynadığımız sıkışık deplasman trafiğine yakalandığımız dönemler de oldu. Ligimizde 8-9 maçı bir ya da iki topa kaybettik... Tabii ki bunların hiçbirisi bahane değil... Türkiye Basketbol Süper Ligi'nde biz kendimizi play-off'ta görmek istiyorduk, önümüzdeki sezon bunu başarmaya çalışacağız.
 


BİZ GENÇLERE ŞANS VERMEYE DEVAM EDECEĞİZ
 
Tolga Yenigün: Gelecek sezon yapılanması adına neler söylersiniz, koç Orhun Ene ile birlikte hedefleriniz nelerdir?
 
Tolga Öngören: Gelecek sezon için Türkiye'de yabancı oyuncu statüsü değişti. Şu an 12 kişilik kadroda 7 yabancınızın 4'ü sahada olacak 3'ü de bench’te... Bir Türk oyuncu 40 dakika boyuncu sahada kalmalı, bu ciddi bir değişiklik. Bu statü değişikliği esnasında biz kulüp olarak 12 kişilik kadroda 7 yabancı olmasını desteklemedik... Çoğunluğun aldığı bu karara tabii ki ligin parçası olduğumuz için saygı duyacağız. Bu konuda kendi prensiplerimizden, kendi misyon ve vizyonumuzla neler yapabileceğimize bakacağız.
 
Koçumuz Orhun Ene de bu 7 yabancılı yeni sistem içerisinde doğru rotasyonu bulmaya çalışıyor. Bu noktada 6 yabancıyla oynamanın daha iyi olabileceğini düşünüyor ve ona göre planlar yapıyor. Bir basketbol maçında 5 pozisyon için toplam 200 dakika var. Bir Türk oyuncu 40 dakika sahada kaldığı zaman geriye kalan 160 dakikayı 7 oyuncuya paylaştırdığımızda 22.5 dakika gibi bir süre çıkıyor... Bunun fiyat / fayda eğrisi açısından ne kadar doğru olduğuna emin değilim. Bu noktada teknik ekipler yeni bir bakış açısıyla sahada daha fazla oyuncuyla oynayıp, basketbolcuların süresini 22-25 dakika aralığında tutabilirler. Biz yine gençlere ve potansiyeli olan isimlere şans vermek istiyoruz.
 
Türkiye liginde play-off’ları hedefliyoruz. Yeni sezonda yer alacağımız FIBA EuropeCup’ta da sonuna kadar gidip kupayı kazanmak isteyeceğiz. 2024-2025 sezonunda kadromuzda yer vereceğimiz genç oyuncularımızın da daha fazla gelişim göstermesini ve kulübümüzün önümüzdeki sezonlardaki kadrolarında önemli pozisyonlara gelmelerini bekliyoruz.
 
YERLİLERİN SÜRELERİ ARTACAK MI AZALACAK MI GÖRECEĞİZ
 
Tolga Yenigün: 4+3 yabancı kontenjanı için kulüp olarak da bir açıklamanız olmuştu, Tolga Öngören olarak sizin kişisel düşüncelerinizi de dinlesek...
 
Tolga Öngören: Kulüp olarak 4+3 için görüşlerimizi resmi bir açıklama yaparak da dile getirmiştik. Biz 12 oyuncunun olduğu bir takımda 7 yabancının olmasını doğru bulmuyoruz. Adına Türkiye Basketbol Süper Ligi dediğimiz ligdeki kadrolarda Türklerden çok yabancı oyuncu yer alıyorsa o zaman burayı da sorgulamak gerekebilir.
 
Bir Türk oyuncunun 40 dakika sahada kalması ve karar verici anlamda hücumda ya da savunmada olması tabii ki değerli... 2023-2024 sezonuna Türk oyuncuların aldığı dakikalar açısından baktığımızda yerlilerin en az 50-55 dakika süre aldığını görüyoruz. Bu süre yeni formatta azalır mı artar mı bunu hep beraber göreceğiz.
 
Türk basketbolunun kısa, orta ve uzun vadeli geleceğini BSL'deki yabancı sayısı ile yönetemeyiz. TBL ve TB2L'nin de içinde olduğu geniş yelpazede bir proje üretilmesi lazım. BGL'den sonra TB2L oynanacaksa orada 30 yaş üstü oyuncu olmaması lazım. TBL'deki takım kadrolarında 22 yaş altı minimum 3 oyuncu bulunmalı ve bu oyuncular belli sürelerde oynarsa kulüplere destek olunmalı görüşündeyim.
 
Biz bakış açımızı tamamen milli takım sonuçlarına göre belirliyoruz. Duygusal bakış açısı bizi yanıltabilir. Bizim gerçeğimizle yüzleşip, kabul edip, doğru çözümler üretmemiz ve planda kalmamız lazım. 1 ya da 2 yılda bir değişen planların olmaması lazım. Erkek ligleri için söylüyorum BSL, TBL ve TB2L'yi içine alan bir proje yapılması gerektiğini düşünüyorum. Bir diğer konu da bu tür radikal bir yabancı kuralı değişikliği kararı alınırken oyunun en önemli parçaları olan antrenörlerimizin ve oyuncularımızın da bu toplantılarda temsil edilmesi gerektiğini düşünüyorum.
 
Özetle biz kulüp olarak 4+3 kararının doğru olmadığını ve yetiştirici kulüplerin aleyhinde olduğunu düşünüyoruz. Çoğunluğun aldığı karara saygı duyuyoruz. Misyon ve vizyonumuzdan ödün vermeden aynı şekilde çalışmalarımıza devam edeceğiz.
 
BGL'Yİ YAPMAK İSTEMEYEN ZORLA YAPMASIN!
 
Tolga Yenigün: Basketbol Gençler Ligi için de bir parantez açsak...
 
Tolga Öngören: Altyapı takımları kurmak çok önemli ve kıymetli. Ancak buradan gelen oyuncuları A takımda oynatabilmek ve basketbola kazandırmak farklı bir misyon. BGL önemli bir proje. Süreç içerisinde doğru hamlelerle ligi kuvvetlendirebilmek ve değerinden taviz vermemek lazım. Bu noktada BGL’de oynamak istemeyen takımların zorlanmaması gerekir. Bu noktada taşeron takım ve antrenörler ile BGL takımı kurmamak lazım. 10 takım varsa 10 takım ile oynayalım önemli değil... Kulüplerin de altyapıya bakış açısını görmüş oluruz. 

 
NCAA KONUSUNDA FIBA'YA DÜŞEN GÖREVLER VAR

Tolga Yenigün: Buradan hareketle 50. yılını kutlayacak Tofaş'ın özkaynak düzeni ve oyuncu yetiştirme misyonu için neler söylersiniz ?
 
Tolga Öngören: Bu sene kulübümüzün 50. kuruluş senesi. İlk günden bu yana altyapıya önem veren, yeni isimlere yol açmak isteyen bir bakış açısı ile devam ediyoruz. Tabii ki her kulübün misyonu, vizyonu, sorumlulukları farklıdır. Biz Tofaş olarak Bursa'nın ve ülkemizin gençlerine şanslar verip, yeni değerler yaratmak istiyoruz. Bu misyondaki kulüplerin desteklenmesi lazım.. Bizim gibi altyapıya yatırım yapan kulüpler maalesef çok fazla desteklenmiyor. Bu sadece finansal olarak değil, regülasyonlar anlamında da destek gördüğümüzü düşünmüyorum.
 
Bu anlamda hem Türk hem de Avrupa basketbolunun yakın gelecekte sıkıntı yaşayacağını aşikardır. Hâlihazırda başladı da... Bunlardan bir tanesi NCAA'in hiçbir sorgulama yapmadan, -kulüplerden ilişiksiz belgesi dahi istemeden- oyuncu alması ve 18-20 yaşındaki gençlere 300-400 bin hatta 500 bin dolar civarı yıllık ücretler ödemesi. Kulüplerin bununla mücadele etmesi mümkün değil..
 
Burada gerek veliler, gerek oyuncular açısından bakınca ABD'de okumak, para kazanmak, yeni bir vizyonun içinde olmak, yabancı dillerini geliştirmek, farklı bir kültür öğrenmek çekici geliyor. Buna saygı duyuyorum ama bunun riskleri var. Son 12 yılın istatistiklerine baktığımızda ülkemizden NCAA tercihini kullanarak NBA’de draft olmuş oyuncu yok. Buna karşın ülkemizde üst ligde kariyerlerini sürdürerek NBA draftında seçilerek basketbol hayatlarını NBA’de sürdüren oyuncularımız var.
 
Herkesin bakış açısına saygı duymak lazım. Biz kulüp olarak FIBA'ya adil bir çözüm bulunması için isteğimizi ilettik. Burada federasyonların da FIBA'yı zorlayarak, FIBA'nın liderliğinde oyuncuların NCAA'e gitmeleri durumunda yetiştirici kulüplere bazı kazanım ve haklar sağlanması lazım. Ülkemizde de yetiştirici kulüplere daha fazla alan açılması ve daha fazla teşvik sağlanması gerekiyor. Bu doğrultuda TBL ve TB2L'de genç oyuncular düzeyinde kadro formatlarının gözden geçirilmesi çok önemli.