Sporda rezilyans duygusal dayanıklılık
"Bazı sporcuların psikolojik dayanıklılığı düşük olduğu için yenik ve mağlup duruma düştüklerinde, fiziksel becerisini kullanma yeteneği de ne yazık ki azalıyor. Çabuk demoralize oluyor, dış faktörlerden çok çabuk etkileniyor, rakip onun çok üzerine giderse faul yapabiliyor, sinirlenebiliyor. Hatta bazen kavgalar bile çıkabiliyor..."
- Duygusal dayanıklılık nedir?
- Resilience yani rezilyans dediğimiz zor durumlarda ve koşullarda, sıkıntılı anlarda bunların üstesinden gelebilme ve gelebileceğine inanma, dayanma gücüdür.
- Sporda neden önem taşır?
- Bazı insanlar zor durumlarda daha dayanıklıdır ve problemlerin üstesinden geleceğine inanırken bazıları ise çabuk pes edip tükenir. İşte bu yılmazlık dediğimiz beceri yaşamın her alanında önemli olduğu kadar profesyonel spor alanında da büyük önem taşımaktadır.
Birçok sporcu duygusal dayanıksızlık yüzünden çok iyi yerlerde ve durumlarda olabilecekken olamıyor, üstelikte fiziksel olarak dayanıklı olsalar ve yetenekli olsalar bile... Bazıları zorlu koşullarda spor yaşamına devam ederken bazıları ise daha henüz alt yapılardayken pes eder. Spor yaşamı disiplinle iç içe olduğu için duygusal dayanıklılık ile paralel gider. Disiplinli çalıştıkça dayanıklılıkta artar, dayanıklılık arttıkça da kişiler kendi iç disiplinlerini geliştirirler.
- Maçlarda ve performanslarda nelere yol açar?
- Bazı sporcuların psikolojik dayanıklılığı düşük olduğu için mağlup duruma düştüklerinde, fiziksel becerisini kullanma yeteneği de ne yazık ki azalıyor. Çabuk demoralize oluyor, dış faktörlerden çok çabuk etkileniyor, rakip onun çok üzerine giderse faul yapabiliyor, sinirlenebiliyorlar. Hatta bazen kavgalar bile çıkabiliyor. Kendi taraftarları onu desteklemediğinde soğukkanlılığını koruyamayabiliyor, rakip taraftar onu sinirlendirirse agresiflik yapıp konsantrasyonu bozulabiliyor.
Bu durumlar uzun sürdüğünde yani kronikleştiğinde, antrenman performanslarına kadar etkiliyor. Demoralize olursa sonrasında takımda kadroda yer bulamamalarını etkileyebiliyor. Bazen oyun sürelerine etki ediyor, aktif olarak oynadıkları süre azalabiliyor. Bu sebepler üst üste gelerek büyüdüğünde, birbirini besleyerek uzun dönemde formsuzluklar yaratıyor.
Sporcu hem kondisyonel, hem zihinsel formunu sağlayamıyor. Ancak bunun tam tersi olarak psikolojisi güçlü olan daha soğukkanlı davranabilen sporcular hem oyun içinde hem de oyun dışında zorluklara daha iyi göğüs gerebiliyorlar.
- Duygusal dayanıklılığı olan sporcular kendisini nasıl belli ediyor?
- Kendi bireysel hatası yüzünden takım mağlup duruma düştüğünde bundan daha az etkileniyor ve soğukkanlılığını sürdürüyor ve oyun içindeki mücadelesine devam ediyor.
Yine aynı şekilde kadro dışı kaldığı durumlarda psikolojisini iyi kontrol eden oyuncular, iyi antrenman performanslarına devam ediyorlar ayrıca maç içinde şans bulduklarında bunu iyi kullanıyorlar. Bu sebeple fiziksel dayanıklılığı arttırırken duygusal dayanıklılığı da arttırmak gerekir.