Basketbolu dönüştüren takım 30 yaşında

Alp Ulagay

Aradan tam 30 yıl geçmiş. Bundan 30 yıl önce Barcelona Olimpiyatları’nda ‘Rüya Takım’ rakiplerini sürklase ederken biz da hayran hayran Michael Jordan ve arkadaşlarının gösterisini izliyorduk. Sadece basketbolun değil; dünya sporunun geçirdiği büyük dönüşümde büyük tol oynayan ‘Rüya Takım’ı 30 yıl aradan sonra yeniden hatırlatalım istedik. Rakiplerini ortalama 44 sayıyla nasıl yendiler, dünya basketboluna nasıl etki ettiler ve 1992 yazında yedi haftalık o serüvende neler yaşandı. Gelin hep beraber o günlere dönelim…

1992 Barcelona Olimpiyatları öncesinde ben 15 yaşında bir spor sevdalısıydım. Futbolu çok sevmekle beraber, özellikle yaz aylarında atletizm, yüzme, bisiklet yarışlarını kaçırmazdım. Bu sebeple tüm bu dalların bir araya geldiği Barcelona 1992 benim gibi bir sporsever için biçilmiş kaftandı. Öyle ya iki hafta boyunca birçok spor dalının en iyilerini son derece çekişmeli yarışlarda ve maçlarda izleyecektik.
 
Ancak, bir takım, 12 kişiden oluşan tek bir takım, sürat koşucularını, yüzücüleri ve jimnastikçileri gölgede bırakıp Olimpiyatlar’ın en büyük gösterisi sahneye koydu. Onlar, Rüya Takım ve 12 oyuncu da dünyanın en iyi basketbol oyuncularıydı. Michael Jordan ve takım arkadaşları oynadıkları sekiz maçı ortalama 44 sayı farkla kazanıp şampiyon oldu, başantrenör Chuck Daly turnuva boyunca tek bir mola bile almadı.
 
Sadece biz değil tabii ki, dünyanın geri kalanı da onları hayranlıkla izledi. Bundan 30 yıl evvel dünya bu kadar iç içe geçmiş değildi. NBA’in yıldızları her gün maçları izlenebilen oyuncular değillerdi. ABD dışından oyuncular ve koçlar için belki Mars’tan gelmiş basketbolcularla karşılaşmak gibiydi. Michael Jordan, Magic Johnson, Larry Bird sahada değil; ancak ekranda izlenen süper yıldızlardı. NBA dışındakilere düşen onları alkışlamaktı.
 
Mesela her maçta hava atışından önce rakip takım oyuncuları Rüya Takım’la hatıra fotoğrafı çektirmeyi bir ritüel haline getirmişti. Zaten o Olimpiyatlar’ın en unutulmaz anlarından birini de böyle izlemedik mi? ABD-Litvanya yarı finalinde maçın akıbeti çoktan belli olmuştu. Litvanya’nın ABD’de üniversite okumuş forveti Arturas Karnisovas saha kenarında olduğu bir anda şipşak fotoğraf makinesini çıkarıvermiş ve arkadaşlarının Rüya Takım ile mücadelesini ölümsüzleştirmişti.
 
DÜNYA SPORUNU ETKİLEDİLER
 
Basketbol sahasında yaptıklarını izledik ve 30 yıl aradan sonra bile konuşmaya devam ediyoruz. NBA’in küreselleşmesiyle beraber dünya basketboluna etkilerini de gördük. 1992’den itibaren NBA, dünyanın diğer ülkelerinden gelen oyunculara ve personele kapılarını ardına kadar açtı. Belki bu sayede basketbol dünyanın en popüler ikinci takım sporu olmayı sürdürüyor.
 
Rüya Takım’ın ilk büyük etkisi saha içinde yaşandı. 1992’ye kadar Olimpiyatlar hâlâ profesyonel-amatör sporcu ayrımının yapıldığı bir platform gibiydi. Bu ayrımın dayandığı temel aslında 1970’lerden itibaren sarsılıyordu. 1992’den sonra ise üst düzey sporda amatörlük öğesini aramayı bitirdik. Rüya Takım’la beraber dünyanın da gözleri açıldı.
 
Basketboldan başlayarak spor saha içinde ve saha dışında daha profesyonelce yönetilmeye başlandı. Mesela ABD’den ihraç edilen başta fitness olmak üzere hazırlık ve idman yöntemleri kısa sürede tüm dünyaya tesir etti. Sonraki sayfalarda ABD’li spor yazarı Jack McCallum ile röportajımızda okuyacağınız gibi diğer ülkelerden basketbolcular Rüya Takım oyuncularının nasıl hazırlık yaptığını ve saha dışında nasıl destek aldığını keşfettiler. Benzer şartlara sahip olunca da dünya basketbolunun hızla farkı kapadığını gördük. Hatta 2002-2004-2006 üçgeninde büyük turnuvalarda ABD’yi saf dışı bıraktıklarını hatırlayalım.
 
Tabii ki bir de saha dışı kısmı var işin. Rüya Takım ismiyle beraber sporun nasıl daha iyi pazarlanabileceğinin sırları da tüm dünyaya yayıldı. Büyük spor markaları yıldız sporculardan yararlanmanın yeni yollarını buldular. Bu sayede hem spor akan para arttı hem de basketbol ya da diğer dallardaki yıldız sporcular çok daha fazla kazanç elde etmeye başladılar. Bunun etkilerini bugün de görmeye devam ediyoruz.

RÜYA TAKIM 1992 KADROSU
No İsim                       Yaş  Boy       Takım
4   Christian Laettner  22    2.11 m. Duke University
5   David Robinson     26    2.16 m. San Antonio Spurs
6   Patrick Ewing         29    2.13 m. New York Knicks
7   Larry Bird               35    2.06 m. Boston Celtics
8   Scottie Pippen       26    2.03 m. Chicago Bulls
9   Michael Jordan      29   1.98 m.  Chicago Bulls
10 Clyde Drexler         30   2.01 m.  Portland Trail Blazers
11 Karl Malone            28   2.06 m.  Utah Jazz
12 John Stockton        30   1.85 m.  Utah Jazz
13 Chris Mullin            28   2.01 m.  Golden State Warriors
14 Charles Barkley     29   1.98 m.  Phoenix Suns
15 Magic Johnson      32   2.06 m.  Los Angeles Lakers
 
O RÜYA SERİ
26 Temmuz grup maçı: Angola 116-48
27 Temmuz grup maçı: Hırvatistan 103-70
29 Temmuz grup maçı: Almanya 111-68
31 Temmuz grup maçı: Brezilya 127-83
2 Ağustos grup maçı: İspanya 122-81
4 Ağustos çeyrek final: Porto Riko 115-77
6 Ağustos yarı final: Litvanya 127-76
8 Ağustos final: Hırvatistan 117-85
* Tablodaki skorlarda ilk takım ABD'dir.