Duvar
Dergimizin ismine uygun olarak EuroLeague'in 'Ribaund Canavarları'nı ele aldık. Real Madrid'in kıymetlisi Walter Tavares, PANA'nın yükselen değeri Mathias Lessort, ligin en kısa uzunu Baskonialı Chima Moneke, Barça'dan eski dost Jan Vesely ile Fenerbahçeli Georgios Papagiannis'in pota altı performanslarını masaya yatırdık.
EN İYİ
WALTER TAVARES
REAL MADRİD
Walter Tavares, NBA'den ayrılıp Real Madrid'e katıldığı günden beri Avrupa'nın kimi zaman en iyi uzunlarından biri sıklıkla da en iyi uzunu olarak boy gösteriyor.
ARDA AYGAHOĞLU
Hayat tesadüfleri sever... Tavares, 7 bin kişinin yaşadığı küçük bir adada futbola başladı. Fiziksel gelişimi onu basketbola yönlendirirken tesadüfen onu gören Alman bir işadamı tarafından Gran Canaria genç takımına yönlendirildi. İspanyollar, genetiğin kader; basketbol zekası ve bilgisinin geliştirilebilir olduğunun farkındaydı dolayısıyla ellerindeki cevheri işlemeleri uzun sürmedi.
Afrikalı uzun, NBA'e kadar ilerledikten sonra istediği şansı elde edemedi ve kariyerinin zirvesini yaşayacağı Real Madrid'in yolunu tuttu.
Tavares'in gösterişsiz oyunu ve istatistiğe yansımayan katkıları... NBA başta olmak üzere modern basketbolda çok ayrıntılı istatistikler kayda geçiyor. Buna rağmen basketbolda istatistik kağıdına yansımayan çok kritik saha içi katkıları olabiliyor ve Tavares istatistiğe yansımayan olumlu işler yapmak konusunda Avrupa'nın en önde gelen oyuncusu olabilir.
Edy'nin varlığı rakiplerin hücum planında kritik değişiklikler yapmasına ve özellikle oyunun akışı içerisinde topun yönünün geri dönülemez biçimde değişimine neden olabiliyor. Real Madrid'i izlerken onların dominant oyununa, kusursuz top paylaşımına, Campazzo'nun crossover'larına, Hezonja'nın şutlarına, El Chacho'nun asistlerine ve birçok göz kamaştırıcı enstantaneye odaklanırken, Tavares'in ince katkıları gözden kaçabiliyor.
Avrupalı koçlarla yapılan anketlerde ve onlara yöneltilen sorularda ortaya çıkan cevaplar Tavares'in Avrupa basketbolundaki konumunu yeterince açıklıyor.
- Takımınızda en çok görmek istediğiniz oyuncu? -En önemli savunma oyuncusu kim? -Bu sezon MVP kim olur? Tüm bunlara verilen cevaplarda Yeşil Burun Adalı yıldız öne çıkıyor. Buna rağmen tüm üst düzey oyuncular arasında medya ve taraftarlar arasında en az hayranı bulunan isimlerin başında geliyor.
Tavares; Mike James, Larkin ve Campazzo gibi sihirbazların tersine sade bir oyuna sahip ve 2.20 boyundaki bir pivotun sunabileceği kadar görsel şölen yaşatabiliyor. İlginin azlığı profesyoneller dışındaki basketbol camiası için onun MVP düzeyinde görülmemesine yol açabiliyor.
Kutsal çemberin koruyucusu... Tavares, yıllardır olduğu gibi bu sezonda savunmada harika işler yaptı ve EuroLeague'in en iyi çember savunucusu unvanını kimseye kaptırmadı. Takımıyla birlikte önemli başarılara imza attığı ve MVP adayları arasında yer aldığı bir dönemde talihsiz bir sakatlık yaşadı. Sakatlık sebebiyle kaçırdığı maçlar, takım arkadaşı Facu ile Mike James gibi isimlerin performansı sebebiyle MVP ödülünden uzaklaşsa da geçtiğimiz sezon olduğu gibi Final Four'un en değerli oyuncusu seçilebilir.
2.20 boyunda bir oyuncu için yumuşak bir bileğe ve ikili oyunda devrildikten sonra boş kalması hâlinde tehdit olarak tanımlanabilecek orta mesafe şutuna sahip. Çember yakınında iyi bir bitiriciliği var ve özellikle ters eşleşmelerde yapılan faulleri serbest atış becerisiyle cezalandırabiliyor. Ribaund konusunda Tavares, fiziksel avantajını her zaman kullanıyor ve özellikle hücumda ikinci şans fırsatlarını yaratabiliyor.
Tavares'in geleceği, EuroLeague tarihini değiştirebilir... Walter Tavares için yıllardır Avrupa'nın en gözde oyuncularından biri olarak her zaman NBA'e gideceği dedikodusu ortaya atılıyor. Ancak senelerdir bu beklenti gerçekleşmedi ve Tavares'in NBA'de kenarda havlu sallamak yerine Avrupa spor tarihine adını yazdırmaya devam etmesi umut ediliyor.
Real Madrid, dünyanın en büyük spor kulübü etiketiyle rakiplerinin her zaman önünde yer alsa da, gelecek sezon Edy'nin yeteneklerini Atina'ya taşıması ve Türk basketbolunun efsanesi Ergin Ataman ile buluşma ihtimali kulislerde dolaşıyor. Yunan ve İspanyol medyasına göre Panathinaikos, eski ihtişamlı günlerine bir adım daha yaklaşabilmek adıa Tavares için gereken bedeli ödemeye hazır. Yeşiller'in bu aşılmaz duvarı kadroya kattığı senaryo EuroLeague'in önümüzdeki sezonunda dengeleri kaçınılmaz biçimde değiştirebilir.
Real Madrid ve Panathinaikos arasındaki Tavares çekişmesinin sonucu Avrupa basketbolunun en büyük arenasındaki rekabeti şekillendirecek. Kuşkusuz bir oyuncu şampiyonluğu bir takıma tek başına hediye edemez ancak Panathinaikos mevcut hâliyle ligin en iyi dört takımı arasında bulunuyor ve Tavares onları şampiyonluğa götürecek yolda puzzle'ın son parçası olabilir.
Onu Real Madrid'den koparmak, İspanyol takımının kanadını kırmak ve onları rekabette önemli ölçüde zayıflatmak anlamına geliyor ki bu da Yunanlılar için bir taşla iki kuş vurmak demek. Walter Tavares'in geleceğini kestiremesek bile geçmişte yaptıklarıyla onun şimdiden Avrupa basketbol tarihindeki en iyi uzunlar arasındaki yerini aldığını söyleyebiliriz.
BU SEZONKİ
EL ORTALAMASI
SAYI: 10.1
RİBAUND: 6.8
ASİST: 1.7
TOP ÇALMA: 0.7
BLOK: 1.6
VERİMLİLİK: 16.3
RİBAUND CANAVARI
MATHIAS LESSORT
PANATHINAIKOS
EuroLeague'de en iyi pivotlar arasında gösterilen ribaund canavarı, saha içi performansıyla yine sezonun en iyi beş oyuncusuna dahil olabilir. Estetik ve poster smaçlarıyla jeneriklere giren Lessort, Yeşil Yoncalar ile Final Four mücadelesi veriyor.
HÜSEYİN DEMİR
1995 doğumlu ve 2.06 m boyundaki Fransız basketbolcu Mathias Lessort, 2016-2017'de Nanterre ile başarılı bir sezon geçirdikten sonra NBA draftına katıldı. ABD macaerasında 2. turda seçildi. Philadelphia ile yaz ligi oynadı ama sözleşme imzalamadı. Ergin Ataman'ın takımında çok istediği Lessort, sezon başından beri üstün performansı ile göz kamaştırıyor. Baskonia maçında 23 sayı, 14 ribaund ile kariyer rekorunu kırdı.
Geçen sezon Partizan’da sergilediği verimli ve istikrarlı oyunuyla EuroLeague’de en iyi beşe seçilmişti. Obradovic’in sisteminde kendini sürekli geliştiren “ribaund canavarı” bu sezon da parlamaya devam ediyor. Mathias Lessort, Panathinaikos formasıyla harikalar yaratıyor.
Performans verimlilik puanında 18.6 ile 4. sırada yer alıyor. Hücum ribaunlarında 2.4 ortalama ile oynuyor. Takip smaçları, çember altında seken topları sezgisiyle ve atletizmi ile çekmesi onun en büyük avantajlarından biri... Çember altında bitiriciliği, pasör özelliği ve savunmadaki hırsıyla dikkatleri üzerine çekiyor.
Yayın gerisinden tek dribling ile çembere atak eden, poster smaçlarıyla OAKA'da tribünleri ayağa kaldıran Lessort, verimli oyunuyla takımına önemli kaktı veriyor.
Milano deplasmanında maçın bitimine 3.22 dakika kala sakatlanmıştı. Sakatlıktan sonra kısa sürede toparlanan yıldız pivot, başarılı grafiğini sürdürdü. EuroLeague'de 2023 sezonunda ribaund kralı olan Lessort, bu sezon hücum ribaundlarında daha etkili oluyor. Saha içindeki enerjisi, temposu ve dinamizmi ile skorer oyunuyla performansı ayakta alkışlanıyor.
EuroLeague'de en iyi pivot oyuncuları arasında gösterilen ribaund canavarı saha içi performansıyla yine sezonun en iyi beş oyuncusuna dahil olabilir. Estetik ve poster smaçlarıyla jeneriklere giren başarılı pivot, Yeşil Yoncalar ile Final Four mücadelesi veriyor.
Ergin Ataman ile küllerinden yeniden doğan yeşil beyazlılar hem Yunanistan Ligi'nde hem de EuroLeague'de şampiyonluğu hedefliyor. Kostas Sloukas ile oynadığı ikili oyunlarda kendini pozisyon yaratan pivot topla buluştuğu an tehlike yaratıyor. Sırtı dönük ve yüzü dönük oynayabilen Mathias Lessort, alçak post oyunlarında rakiplerine korku salıyor.
Yeşil beyazlılar hücum organizasyonunda iç-dış dengesini iyi kurarken uzunlarından faydalanıyor. Pota altını karartan Lessort, fiziksel avantajını kullanarak çembere rahatça gidebiliyor. Hızı ve atletizmi sayesinde pas arası yaptıktan sonra hızlı hücuma çıkabiliyor. Savunmada ise rakiplerine nefes aldırmayan Mattias Lessort, ahtapot kollarıyla çemberi iyi savunuyor.
Çabuk ayakları sayesinde ikili oyunlarda devrilirken kendine önemli pozisyonlar yaratıyor. Önemli bitirişleri ile takımına katkı sağlayan Mathias Lessort, açık sahada etkili oynuyor. Ayak hareketleri ile rakibini 1’e 1 eksilterek çembere rahatça gidebiliyor. Hızlı hücumlarda ve geçiş hücumlarında takımın temposuna ayak uydurarak harikalar yaratmaya devam ediyor.
Ergin Ataman'lı Panathinaikos’un yıldızı Lessort, bu sezonun yine en iyi beş oyuncu arasında yer alacağını düşünüyorum. Yunanistan temsilcisi Final Four oynarsa liderlik özelliği ile takımını sırtlayıp en değerli oyuncu dahi olabilir.
BU SEZONKİ
EL ORTALAMASI
SAYI: 13.3
RİBAUND: 6.1
ASİST: 1
TOP ÇALMA: 1
BLOK: 0.7
VERİMLİLİK: 18.6
GEZGİN KISA UZUN
CHIMA MONEKE
BASKONIA
Ligin en kısa uzunu Chima sadece 1.96 m boyuyla Baskonia Vitoria-Gasteiz'ın 'Power Forvet’i olarak görev yapıyor. Çabukluğu ve patlayıcı kuvvetiyle her pozisyonu savunabilen Nijeryalı, hücumda çok amaçlı yönüyle takıma büyük katkı sağlıyor.
BURÇİN BADEM
Nijeryalı iki diplomatın oğlu olarak Abuja’da doğan Chima, Canberra’da Nijerya Baş Konsolosluğu'nda görev yapan ailesi nedeniyle lise bitimine kadarki okul hayatını Avustralya’da geçirdi.
2013 yılında Norfolk, Nebraska'daki Northeast Community College iki sezon okudu ve basketbol oynadı. İki yılın ardından Kaliforniya Üniversitesi'ne transfer oldu. Redshirt olarak forma giyemediği sezonunun ardından, 2016-17'de okul tarihinde ilk kez Aggies'in NCAA turnuvasına katılmasını sağlayan en önemli oyuncu oldu. Big West Konferansı En Değerli Oyuncusu seçildi.
NBA Draft’ına 2018’de katıldı ve seçilemedi. Undersize uzunların mekanı Fransa’nın yolunu tuttu. İkinci ligde 2 sezonunu harcayan Moneke, pandemi sonrası Fransa Birinci Lig takımı Loiret Basket’e imza attı.
Chima Moneke 2021-22 sezonuna İspanyol Manresa'yla anlaşarak yeni bir döneme başladı. Kendi basketbolunu çok daha iyi gösterebildiği İspanya Ligi’nde ve Şampiyonlar Ligi’nde takımına önemli maçlar kazandırdı. Hem ACB’nin en iyi beşine hem de Şampiyonlar Ligi’nin en değerli oyuncusu seçildi. Saha içi %53 ile 14.8 sayı, 8.4 ribaund, 1.6 top çalma ile göz kamaştırdı.
Nijerya Milli Takımı'nda da başarıyla oynayan Chima’ya milli takım koçu Mike Brown, Sacramento Kings ile NBA’de şans vermek istedi. Ancak en az onun kadar sıçrayan ondan daha uzunların olduğu bir ortam konfor alanına uymadı. Kısa süren NBA denemesi sonrası Monaco Krallığı’na adım attı ve Fransa Ligi'nde şampiyonluğa uzanan başarıda büyük rol oynadı. Bunun yanında artık Turkish Airlines EuroLeague oyuncusu yeni bir kariyere başlamış oldu.
Bu sezon başında tekrar Baskonia ile İspanya’ya dönen Chima Moneke’nin atletik becerilerinin değerini arttıran en önemli özelliği topsuz oyunda sürekli hareketli olması ve topa hükmeden takım arkadaşıyla göz temasında kalması. Böylece potaya hareketlenen, adam eksilten herhangi biri başı dara düştüğü anda Chima’nın en doğru yerde olacağını biliyor olması takıma büyük konfor yaratıyor.
Rakip savunmada rotasyon başladığı anda Moneke mutlaka eşleşmesini bozacak, rakibini uyutacak kör bir nokta buluyor. Bu ona hem doğru yerde topla buluşmasını sağlatıyor hem de onun kullandığı top yüzdesini yükseltiyor. Sahada kaldığı ortalama 25 dakika içinde %60 ile 2 sayı, %40 ile 3 sayı yüzdesiyle oynuyor; 7.3 ribaund, 1.5 asist, 1.2 top çalma, 0.6 blok gibi saygıdeğer rakamların yanında her pozisyonu savunabilmesi bir koç için çok değerli bir oyuncu olmasını sağlıyor.
EuroLeague maç günleri Baskonia karşılaşmalarını canlı ya da banttan mutlaka seyrediyorum. Eğer zaman bulamadıysam ya da o geceyi kaçırdıysam Sports+’dan özetleri ve YouTube’dan Chima’nın highlight’larını yakalamaya çalışıyorum.
Kendisinden 15-20 kg ağırlarla mücadele eden ve bunu sadece fiziksel değil zekasıyla beceren oyuncunun, hücumda stop jump shotları’nı, pota altında adeta bir gezgin gibi sürekli yaptığı flash cutlarını, missmatch’lerdeki çeşitliliğini seyretmek büyük keyif…
Gelecek sene uzun rotasyonlarında yenilenmeye gideceğine inandığım ekiplerimizden birinin kadrosunda yer alması ne güzel olurdu…
BU SEZONKİ
EL ORTALAMASI
SAYI: 14.2
RİBAUND: 7.3
ASİST: 1.5
TOP ÇALMA: 1.2
BLOK: 0.6
VERİMLİLİK: 19.3
YILLANMIŞ ŞARAP
JAN VESELY
BARCELONA
Çekya tarihinin en değerli basketbolcularından biri olan Jan Vesely, Türkiye macerasının ardından kanat çırpmayı sürdürdüğü Barcelona yolunda kendinden emin adımlarla ilerliyor. Bu sezon tutturduğu ortalamalarla adından sıkça söz ettiren 33 yaşındaki yıldız, bakalım EuroLeague sezonunun sonunda bitiş çizgisini takımı Barça ile kaçıncı sırada geçecek?
FATİH SABOVİÇ
Ne yıllardı ama… Jan Vesely, 2014 senesinde Fenerbahçe Beko forması giymeye başladığındaki zamanları hatırlıyorum. Efsane kadronun incilerinden biri olan Çekyalı yıldız, her maç elinden gelenin hep en iyisini ortaya koymak için kendiyle kıyasıya yarışıyordu.
2022 senesinde sona eren Türkiye macerasının ardından Barcelona’nın yolunu tutan Vesely, yaşadığı bazı sakatlık problemlerinin ardından bu sezon tam olarak eski kapasitesine döndü. Hatta yer yer üstüne çıktığını ancak yaşının da getirisiyle bunların ‘kıvılcım’ gibi olduğunu belirtmek de mutlaka gerekiyor diye düşünüyorum.
Bu sezon şu ana dek İspanya Ligi’nde zirvedeki Real Madrid’i zorlamaya çalışan ve EuroLeague normal sezon puan cetvelinde de ezeli rakibinin gölgesinde kalan Barcelona’nın en değerli isimlerinden biri olarak Jan Vesely öne çıkıyor. EuroLeague’de, bu yazıyı yazdığım esnada 25 maçın 24’üne ilk 5 başlayan Vesely; 12.9 sayı, 4.5 ribaunt, 1.4 asist, 1 top çalma ve 0.6 blokla toplamda 16.6’lık bir PIR yakaladı.
Jan Vesely’nin EuroLeague kariyeri boyunca yaptığı ortalamalara göz attığımızda; sayı ortalamasının 10.9’da, PIR’ının ise 13.8’de bulunduğunu görüyoruz. İstatistiksel anlamda PIR’ı 16.6’ya, sayıyı da 12.9’a çıkaran Çekyalı yıldız, takımın ‘ruhani lideri’ olma konusunda da birkaç fersah ilerlemiş durumda… Öyle ki Fenerbahçe Beko zamanlarında yakından tanıdığımız takım liderliğini, artık 33 yaşına gelmenin de getirdiği etkiyle bir adım üste taşıdı Vesely… Ve Barcelona’da hem saha içi hem de saha dışında ‘donuk’ gözüken ama ‘şeffaf ve huzurlu’ karakteriyle güçlü bir alan tutuyor.
Bu sezon EuroLeague haftalarının 3’ünde çok büyük işlere imza atan Jan Vesely, Milano’ya 28, Real Madrid’e 27 ve Baskonia’ya karşı da 23 sayıyla oynadığı maçlar çıkardı. Tam 27 dakika ile en uzun süre sahada kaldığı mücadeleyi de takımının İspanya Ligi’nde de ezeli rakibi olan Real Madrid karşısında yaşattı. Deneyimli yıldız ayrıca 24. haftadaki Virtus Bologna mücadelesinde de 13 asiste imza atarak sezonun en yüksek asist sayısına erişti.
Geçmişte basketbolunda en çok geliştirmesi gereken yönlerden biri olarak öne çıkan serbest atış çizgisindeki isabet oranlarını da bir adım ileriye taşıyan Jan Vesely, EuroLeague’de şu ana dek 90’da 70 gibi bir oran tutturdu ve yüzde 77.8’lik bir ortalama yakaladı. EuroLeague ve İspanya Ligi’nin zirvesinde Real Madrid ile Barcelona’nın yaşadığı çekişme hangi seviyelerde sonuçlanır bilinmez ancak; Barça’nın her daim hizmetinde olan, yıllanmış şarap gibi performanslar ortaya koyabilen bir, 'Sarı Dev'e sahip olduğu kesin…
BU SEZONKİ
EL ORTALAMASI
SAYI: 12.9
RİBAUND: 4.5
ASİST: 1.4
TOP ÇALMA: 1
BLOK: 0.6
VERİMLİLİK: 16.6
ANLAŞILMAYAN
GEORGIOS PAPAGIANNIS
FENERBAHÇE BEKO
Fenerbahçe'nin pota altındaki 'yetmez ama evet' dedirtmeyen uzunu Georgios Papagiannis'i sadece Yunanlar anlıyor anlamasına... Ama korkarım onlar da Papagiannis'i çok yanlış anlıyor!
ÜNAL ÖZÜAK
Basketbol eleştirmeni olarak ben dahil şimdi ki antrenörü Jasikevicius, geçmişteki hocası Itoudis ve diğer koçları da ondaki olumlu verirleri anlayamadık gitti!
Vassilis Spanoulis’in antrenörlüğünü yapacağı Yunanistan Milli Takımı aday kadrosuna çağrıldı Georgios Papagiannis...
Resmi EuroLeague istatistikleri ortalama 6.3 sayı, 2.9 ribaund, 0.8 asist, 0.3 top çalma, 0.9 blokluk katkı veriyor Papagiannis...
Hadi biraz açalım... 2.20'lik oyuncunun sahada olumlu yaptığı (sayı + ribaund + asist + top çalma + yapılan blok + alınan faul) olumsuz yaptıkları (kaçırılan saha içi şut sayısı + kaçırılan serbest atış + top kaybı + yediği blok + yaptığı faul) çıkarıldığında bulunan verimlilik katsayısı ise 7.6…
Bu katsayının yerinin adamları Mathias Lessort için 18.6, Zalgiris’i eski günlerine taşıyan Laurynas Birutis için 9.8, Walter Tavares için 16.3, Joel Bolomboy için 13.7 olduğunu gördüğümüzde “Başka sözüm yok hakim bey” demek gerek bu noktada.
İstatistikler her şey değil tabii ki ama çok şeyi anlatıyor ve de görünen köy de kılavuz istemiyor! Pek çok koça göre yüzü dönük oynayabilen, kendi düzleminde yükselerek isabetli atış yapabilen pivotlar geçer akçe, ama bir pivotun sırtı dönük oynayabilmesi ‘pozisyonun kullanım kılavuzu'nun olmazsa olmazıdır.
El hak Papagiannis hiç pota dibi üç saniye ihlali yapmaz çünkü renk körlüğü vardır ve katiyen boyalı alana girmez! Boyalı alanı kullanan rakip hücum oyuncuları savunmasının da ince uzun naif fiziksel yapısının handikabı yüzünden çok zorlanıyor.
Rakip pivotlarla ikili mücadeleler de hep yeniliyor. Karşı taraf 'perdele devril’lerinde kısaya çıktığında ayağına yüklenip geçiyorlar veya faul yaptırıyorlar. Ters eşleşmeli post up’larda ayakları çabuk olamadığından zorlanıyor… 2016-17 sezonunda imzalayıp Sacramento Kings ile kontrat imzalayıp Reno Bighorns ile NBDL’de oynadıktan sonra sezonun geri kalanınıda Portland Trail Blazers’da tamamladığı NBA macerası da başarılı olmadı.
2018-19 sezonunda Panathinaikos için Yunanistan’a döndü. Geçen yıldan bu yana Fenerbahçe’de. Yeteri kadar nalına vurduktan sonra biraz da mıhına bakacak olursak: 2022-23 EuroLeague’de bir kez MVP seçilmişliği, 2021-22 sezonunda gene EuroLeague’de (8.2) ribaund ve (1.7) ile blok lideri olmuşluğu var…Ve fakat 'yetmez ama evet' dedirtmiyor insana...
BU SEZONKİ
EL ORTALAMASI
SAYI: 6.3
RİBAUND: 2.9
ASİST: 0.8
TOP ÇALMA: 0.3
BLOK: 0.9
VERİMLİLİK: 7.6