Dünyada mini basket

Anadolu Efes Altyapı Koordinatörü Erdal Bibo, "Avrupa ve dünyadan birçok federasyon mini basket için henüz emekleme aşamasında; ama ülkemizde maddi sıkıntılardan dolayı mini basketbol projemizin bile olmaması beni endişelendiriyor. Çocuklarımızın daha sağlıklı, daha mutlu ve sistemi oturmuş bir basketbol ile büyümeleri yolunda bir an önce bu işe kafa yorulmalı ve örnekler dikkatle incelenmelidir."

Mini basketbolda en çok önem verilen nokta: Topların küçültülüp potaların alçaltılması… Konuya bir örnekle açıklık getirmek gerekirse; Almanya Basketbol Federasyonu’ndan bir yetkilinin söylediklerini aynen aktarmak istiyorum: “Utanç verici ki henüz Almanya’nın her yerinde alçaltılabilir potaları yapamadık. Şu an sadece Berlin ve Münih’in %80’i tamamlanmış durumda.”

Bizde böyle bir değişiklik fikir aşamasında bile değilken Alman ve Avrupalı yetkililer ayarlanabilir pota konusunda aldıkları yolu yeterli görmüyorlar.

Mini basketbolda olmazsa olmaz potaların yaş gruplarına göre kademeli olarak alçaltılması, minik sporcuların alçak potalarda turnike ve şut atması sporcuların şut ve turnike mekaniklerinin daha sağlıklı ve düzgün gelişmesini sağlamaktadır.

Anadolu Efes olarak 2 sene önce başladığımız mini basketbol programında U11-U10-U9 yaş gruplarındaki sporcularımızı antrenmanlarda alçak potalarda çalıştırdık. Bir yıl içerisinde minik sporcularımızın şut mekanikleri A takım seviyesindeki ağabeylerine benzemeye başladı. Bu programı uygularken de iki yıllık tecrübemize dayanarak söyleyebilirim ki antrenman esnasında bütün potaların alçaltılması daha sağlıklı ve verimli olacaktır.

Minik sporcular her zaman ağabeylerinin attığı yüksekliğe top atmayı çok sevdiklerinden şut mekanikleri antrenman içerisinde bile değişiklik göstermektedir. Sporcuların düzgün şut mekaniği ile potaya top atması alışkanlık gerektirmektedir. Bu alışkanlığı elde edebilmek için de minik basketbolcuların devamlı aynı stil ve mekanik ile şut atması gerekmektedir.

Minik basketbolda bir başka olmazsa olmaz ise toplardır. 9, 10 yaşında bir sporcunun küçücük elleri ile kocaman ve ağır topları kavrayıp atabilmesi olanaksızdır. Hem şut mekaniği hem de pas mekaniği açısından minik yaşındaki sporcular için sakıncalıdır. Minik
sporcuların tam kavrayamadıkları ve ellerine tam oturtamadıkları topla şut atması ve düzgün bir şut mekaniği oturtması imkansızdır. Minik yaşlarda oturan yanlış şut mekaniği ve stillerinin bilindiği gibi ilerleyen yaşlarda değiştirilmesi çok zordur. Aynı şey pas mekaniği içinde geçerlidir.

Toplar büyük olduğunda sporcu pas atarken ellerini topun iki yanına değil de bir elini topun arkasına koymakta ve yanlış pas mekaniğini geliştirmektedir. Boyut olarak küçük top kullanımı minik basketbolcuların şut ve pas mekaniğinin doğru ve sağlıklı gelişmesini sağlamakta, bu doğru mekanikleri alışkanlık edindirmektedir.

Potaların alçaltılabilir olmasının gerekliliği bilimsel olarak şu şekilde açıklanabilir: Bir çocuğun 3.05 m. potaya top atışı bir yetişkinin 4.07 m. potaya top atmasına denk gelmektedir.

AMAÇ TABANI GENİŞ TUTMAK

- Topların boyutu ve pota boylarının çocukların yaşlarına göre olması başarı seviyesini arttırdığından çocukların motivasyonu da yüksek oluyor. Pedagojik olarak da biliyoruz ki, bir çocuğun sağlıklı gelişimi için yaptığı faaliyeti sevmesi, başarılarını ailesiyle paylaşması gerekir.

Mini basketbolda amaç tabanı geniş tutup mümkün olduğu kadar çok çocuğu basketbola kazandırmak, bu oyunu sevdirmek ve böylece geniş sporcu tabanından yetenekli sporcuları bulup doğru bir şekilde yetiştirmek olmalıdır.

- Mini basketbolda mesafe kaydeden ve örnek alınması gereken ülkeler şu şekilde: Avusturalya, İtalya, Slovenya, Çek Cumhuriyeti, Polonya, İspanya ve Litvanya.

- Mini baskette oyuncu tabanını geniş tutmak önemli demiştim. Takımlar 20-25 kişilik, maçlar daha çok periyot daha az dakikayla oynanıyor. Örneğin 40 dakikalık bir maç 4 dakikadan 10 periyotta oynanıyor. Ya da 32 dakikalık maç yine 4’er dakikadan 8 periyot ediyor. Burada yine kritik bir kural var: “Hem 'spacing' öğretmek hem de herkesin eline
top değmesi sağlamak. Bunun için de takımlar sahaya 3x3 veya 4x4 çıkıyor.

Antrenmanlarda en çok çocukların gelişimine yönelik hareketler yaptırılmalı. Çocukların atletizmini geliştirmek, bunu yaparken de oyunlarla eğlenmelerini sağlamak. Mini basketbol yaşı sporcuları antrenmanların ilk yarım saati ayak çabukluğu hareketleri. Vücut mobilizasyon hareketleri, kendi ağırlıkları ile kuvvet ve germe hareketleri yapması çok önemlidir.

Özellikle bu yaş sporcularda düzenli germe hareketleri yapmak sporcuların uzama hızlarına etki ettiği yurt dışı kaynaklı araştırmalarda da belirtilmektedir. Kendini geliştiren çocuk bunu göstermek istiyor ve gösterdikçe de mutlu oluyor.

AVUSTRALYA CİDDİ YOL KAT ETTİ

- U12 yaş grubu çocukların ilk önce çocuk olarak görülmesi önemli.

- Avustralya mini baskette ciddi yol kat eden ülkelerden biri. Bu iş için adına 'Aussie Hoops' denilen bir organizasyonda çok iyi bir düzen kurmuşlar. Organizasyonda 1 milyon gönüllü çalışıyor. Dikkatlice incelenmesi gerekir. Velileri organizasyonun içine almışlar.

Avustralya’nın büyük bir yüz ölçümü olduğu için her yere antrenör gönderemiyorlar. Organizasyonun içinde olan veliler ile işi yürütüyorlar. Düzenli antrenman programları gönderip takip ediyorlar. Salonu ve malzemeleri organizasyon tedarik ediyor. Hem minik sporcuları basketbolu sevdirerek yetiştiriyorlar hem de velileri işin içine sokup onları eğitiyorlar. Sağlıklı ve bilinçli basketbol seyircisi yetiştiriyorlar.

- Mini basketbol turnuvalarının mümkünse profesyonel basketbol maçlarından önce yapılması hem minik sporculara daha bir heyecan katıyor hem de basketbol seyircisine mini basketbolu tanıtma ve izleme fırsatı verebilir. Minik sporcuların seyirci karşısında oynamaları bu sporu onlara daha fazla sevdirebilir. Kendi oynadıkları maçlardan sonra ağabeylerinin maçını izleyerek kendilerine idoller yaratabilirler.

- Mini basket için topluma ve çocuklara örnek olan elçiler ve idoller yaratılmalı ki çocuklar örnek alabilsin.

- FIBA/WABS internet sayfası aracılığıyla basketbol koçları için eğitici programlar tanıtıldı ve mini basket koçlarının sertifikalı eğitimciler olduklarına dikkat çekildi.

- Dünyada basketbolun dünya üzerindeki en büyük rakibi futbol. Ülke federasyonları, bu rakibe karşı kendi çocuklarına basketbolu sevdirmek ve bu spora hem bilinçli seyirci hem de basketbol açısından daha donanımlı sporcu yetiştirmek istiyor.

Minik sporcular aldıkları doğru eğitim ile basketbol şut ve pas mekanikleri oturmuş bir şekilde büyüyebilirler. Genç sporcularda en çok rastlanan yanlış şut mekaniğini düzeltme sıkıntısından da daha minik yaşlarda kurtulmuş olur. Antrenman öncesi yapılan kuvvet, atletizm ve germe hareketleri minik sporcuların ileri ki yaşlarda postür duruşları, vücut
mobilizasyonlarını doğru bir şekilde etkilemektedir.

Sporcular daha sağlık bir şekilde gelişim göstermektedir. Şahsi fikrim bir an önce mini basketbol için kafa yorulmalı ve örnekler dikkatle incelenmelidir. Ve bu işe başlamak
için daha fazla geç kalmamak gerekir.

Sağlıklı, basketbolu seven, mutlu ve basketbol mekanikleri doğru oturmuş bir jenerasyonun temelleri bu küçük yaşlarda atılmaktadır.